Spis treści


W części pierwszej artykułu przybliżone zostały formalne i praktyczne kwestie związane z omawianym tematem. W dalszej kolejności omówimy reperkusje wynikające z niehonorowania rozstrzygnięć dotyczących możliwości i sposobów kontaktowania się z dzieckiem.

Sankcje finansowe za utrudniane kontaktów

Uprawniony do kontaktów z dzieckiem rodzic nie jest w takiej sytuacji bezsilny, ale nie powinien działać na własną rękę. Dotychczas egzekwowanie jego praw regulowane było przez kodeks postępowania cywilnego, który przewidywał zagrożenie zapłatą określonej sumy pieniężnej wraz z nakazem jej uiszczenia. W tej chwili jednak ustawodawca wprowadził skuteczniejsze, jak się wydaje, narzędzia. Zgodnie ze znowelizowanym w 2011 roku kodeksem postępowania cywilnego art. 598, stronie utrudniającej kontakty z dzieckiem grozi kara finansowa, która wypłacana jest na poczet poszkodowanego rodzica, a nie jak uprzednio – na rzecz skarbu państwa.

Gdański precedens – nowe spojrzenie na kwestię kontaktów z dziećmi

W lipcu 2015 roku Sąd Apelacyjny w Gdańsku ogłosił wyrok, zgodnie z którym matka za uniemożliwianie ojcu kontaktów z dzieckiem ukarana została karą w wysokości 5 tysięcy złotych za każdy rok uniemożliwiania rzeczonych kontaktów. Orzeczenie gdańskie sądu otwiera drogę dochodzenia zadośćuczynienia na podstawie przepisów dotyczących ochrony dóbr osobistych, którymi są prawo do więzi rodzicielskich i utrzymywania kontaktów z potomstwem.

Procedura ukarania za utrudniane kontaktów z małoletnim

I ETAP – przygotowanie i złożenie wniosku o zagrożenie nakazem zapłaty. Taki wniosek zawiera opis zachowań utrudniających kontakty – z praktyki wynika, że najczęściej chodzi o niewydanie dziecka w określonym terminie. Załącznikiem jest tu odpis orzeczenia sądu o sposobie realizacji kontaktów lub ugody zawartej przed sądem tudzież w ramach mediacji. Po zapoznaniu ze sprawą, sąd przesłuchuje matkę i ojca i na tej podstawie wydaje postanowienie. Zasądzona kara uwzględnia sytuację majątkową rodzica sprawującego pieczę.


Ważne! Bezzasadne utrudnianie kontaktów czy towarzyszące temu niekiedy nastawienie dziecka przeciwko drugiemu rodzicowi – potwierdzone opinią psychologa – może stanowić przesłankę do ograniczenia władzy rodzicielskiej. W takiej sytuacji konieczna jest pomoc adwokata mającego doświadczenie w tego typu sprawach.


II ETAP – odnosi się do sytuacji, w której rodzic, któremu zagrożono nakazem zapłaty, nie zmienia swojego postępowania. W tym momencie drugi rodzic składa wniosek o nakaz zapłaty kary naliczanej zgodnie z ilością popełnionych naruszeń – jest to iloczyn naruszeń i kwoty określonej w postanowieniu wydanym na etapie I. Również w tym przypadku sąd orzeka dopiero po przesłuchaniu obu storn. Kiedy postanowienie się uprawomocni, rodzic zaskarżający udaje się z nim do komornika, który przeprowadzi egzekucję kary.

rodzic utrudniający kontakty z dzieckiem

Zwrot kosztów za nieobyte kontakty

Prawo przewiduje także rekompensatę za wydatki poniesione, by wykonać kontakt z dzieckiem, do którego nie doszło z winy drugiego rodzica. Decyzje o tego typu rekompensatach podejmuje sąd opiekuńczy. Oznacza to, że jeśli kontakt nie miał miejsca, a uprawniony rodzic przejechał, by spotkać się z dzieckiem, rodzic uniemożliwiający kontakt będzie musiał zwrócić mu wydatki poniesione, by go zrealizować – na przykład koszt paliwa, biletów.

Skorzystaj z wiedzy adwokata rodzinnego

Ponieważ niewykonywaniu kontaktów z dzieckiem towarzyszy wiele emocji i trudno jest racjonalnie podchodzić do sprawy, warto swoją sytuację skonsultować z prawnikiem. W zaciszu białostockiej kancelarii adwokata Urszuli Zajko można spokojnie przygotować rzeczową argumentację i linię postępowania – zapraszamy do kontaktu oraz na indywidualne spotkania.


Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi

Co było przedmiotem części pierwszej artykułu?

W części pierwszej artykułu przybliżone zostały formalne i praktyczne kwestie związane z omawianym tematem.

Jakie zmiany wprowadzono w znowelizowanym kodeksie postępowania cywilnego w 2011 roku dotyczące kontaktów z dzieckiem?

Zgodnie z znowelizowanym w 2011 roku kodeksem postępowania cywilnego, stronie utrudniającej kontakty z dzieckiem grozi kara finansowa na rzecz poszkodowanego rodzica, a nie jak wcześniej – na rzecz skarbu państwa.

Jaki wyrok ogłosił Sąd Apelacyjny w Gdańsku w lipcu 2015 roku dotyczący kontaktów z dziećmi?

W lipcu 2015 roku Sąd Apelacyjny w Gdańsku ogłosił wyrok, gdzie matka została ukarana karą w wysokości 5 tysięcy złotych za każdy rok uniemożliwiania ojcu kontaktów z dzieckiem.

Jakie są etapy procedury ukarania za utrudnianie kontaktów z małoletnim?

Pierwszy etap to przygotowanie i złożenie wniosku o zagrożenie nakazem zapłaty. Drugi etap odnosi się do sytuacji, gdy rodzic, któremu zagrożono nakazem zapłaty, nie zmienia postępowania. Wtedy drugi rodzic składa wniosek o nakaz zapłaty kary.

Czy istnieje możliwość uzyskania rekompensaty za niewykorzystane kontakty z dzieckiem?

Tak, prawo przewiduje rekompensatę za wydatki poniesione na kontakt z dzieckiem, który nie doszedł do skutku z winy drugiego rodzica. Decyzję w tej sprawie podejmuje sąd opiekuńczy.