Spis treści

Przysposobienie, inaczej adopcja albo usynowienie oznacza wytworzenie stosunku rodzinno – prawnego pomiędzy przysposabiającym, czyli osobą która wyraża chęć zaadoptowania dziecka a przysposobionym, czyli dzieckiem.

Rodzaje przysposobienia:

  • pełne,
  • niepełne,
  • całkowite.

Skutki prawne przysposobienia pełnego

Przysposobienie pełne to trwałe wejście dziecka do rodziny, które staje jej pełnoprawnym członkiem. Czynność ta wyklucza wszelkie dotychczasowe więzi oraz kontakty z biologicznymi rodzicami i rodziną. Dziecko zyskuje nowych rodziców, dziadków, ciocie, kuzynów. Otrzymuje nowe nazwisko. Sporządzany jest wpis w akta urodzenia dziecka, w którym umieszcza się nazwisko nowych rodziców.

Skutki przysposobienia pełnego są tożsame ze skutkami w wyniku przysposobienia całkowitego z taką różnicą, że z ważnych powodów sąd może orzec o rozwiązaniu tego stosunku, co skutkuje powrotem dziecka do naturalnej rodziny.

Skutki prawne przysposobienia niepełnego

Przysposobienie niepełne oznacza tyle, że z przysposobionym dzieckiem nie powstaje pełna więź, dziecko nie zostaje włączone do nowej rodziny, nie zyskuje nowych krewnych. Więzi z naturalną rodziną pozostają za wyjątkiem biologicznych rodziców. W akcie urodzenia następuje wpis i dziecko otrzymuje nazwisko nowych rodziców. Przysposobienie niepełne może być zmienione na pełne na wniosek przysposabiającego.

 

rodzina z przysposobionym dzieckiem

Przeczytaj również: Zasady dobrych mediacji, cz. 2

Skutki prawne przysposobienia całkowitego

Przysposobienie całkowite jest odmianą przysposobienia pełnego. Głównymi cechami są trwałość przysposobienia oraz pełna tajemnica. Adopcja następuje wówczas, gdy rodzice naturalni dziecka wyrazili zgodę przed sądem na przysposobienie ich dziecka, nie wskazując osoby, która ma je przysposobić. Sporządza się wtedy nowy akt urodzenia dziecka, z przysposabiającymi wpisanymi jako rodzice. Dziecko otrzymuje nazwisko rodziców.

Przypadki, kiedy może zostać orzeczone przysposobienie:

  • rodzice biologiczny wyrazili zgodę na przysposobienie
  • rodzice biologiczni zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej
  • rodzice biologiczni są nieznani albo porozumienie z nimi napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody
  • możliwe jest także orzeczenie przysposobienia ze względu na szczególne okoliczności mimo braku zgody rodziców biologicznych, których zdolność do czynności prawnych jest ograniczona.

Sąd zawsze kieruje się dobrem małoletniego.

Zgodnie z art. 114¹ §2 KRiO między przysposabiającym a przysposabianym powinna istnieć odpowiednia różnica wieku. Przyjmuje się, że powinna być ona podobna do różnicy między rodzicem biologicznym a dzieckiem tj. około 18 lat lub więcej.

O adopcję starać się mogą wyłącznie małżonkowie, a przysposobienie przez jednego z małżonków nie może, co do zasady nastąpić bez zgody drugiego małżonka, chyba, że drugi z małżonków nie posiada zdolności do czynności prawnych lub porozumienie się z nim w tej kwestii napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody.

Małoletni, który ukończył 13 lat wyraża zgodę na przysposobienie.

Kto może przysposobić dziecko?

Może to zrobić osoba, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, kwalifikacje osobiste pokazują, że w sposób należyty wypełni obowiązki względem dziecka, posiada opinię kwalifikacyjną wydaną przez Ośrodek Adopcyjny, posiada świadectwo ukończenia szkolenia, które organizuje Ośrodek adopcyjny. Aby szerzej omówić taką kwestię warto umówić się na konsultację z adwokatem.

Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi

Czym jest przysposobienie pełne i jakie są jego skutki prawne?

Przysposobienie pełne oznacza trwałe wejście dziecka do nowej rodziny, stając się jej pełnoprawnym członkiem. Wszelkie dotychczasowe więzi z biologicznymi rodzicami i rodziną są wykluczone. Dziecko otrzymuje nowe nazwisko, a w aktach urodzenia wpisani są nowi rodzice.

Jakie są różnice między przysposobieniem pełnym a całkowitym?

Oba typy są bardzo podobne, ale przysposobienie całkowite charakteryzuje się pełną tajemnicą i możliwością zaistnienia tylko za zgodą rodziców biologicznych. W obu przypadkach dziecko trwale wchodzi do nowej rodziny i otrzymuje nowe nazwisko.

Czym różni się przysposobienie niepełne od pełnego?

W przypadku przysposobienia niepełnego, dziecko nie zostaje w pełni włączone do nowej rodziny i więzi z naturalną rodziną pozostają, z wyjątkiem biologicznych rodziców. Przysposobienie niepełne może być zmienione na pełne na wniosek przysposabiającego.

Kto może ubiegać się o przysposobienie dziecka?

Osoba ubiegająca się o przysposobienie musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych, odpowiednie kwalifikacje osobiste, opinię kwalifikacyjną wydaną przez Ośrodek Adopcyjny oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez Ośrodek Adopcyjny.

Czy małoletni musi wyrazić zgodę na przysposobienie?

Tak, małoletni, który ukończył 13 lat, musi wyrazić zgodę na przysposobienie.