Kontynuując temat z poprzedniej części artykułu, skupimy się dziś na roli mediatora sądowego w kontekście tworzenia i dostarczania protokołów z mediacji. Protokół należy sporządzić oraz dostarczyć do sądu, aby spełnić ważne wymogi formalne. O czym warto wiedzieć, gdy takie zagadnienia dotyczą również Państwa?

Zawarcie ugody w obecności mediatora sądowego

Skuteczność mediacji, na które strony sporu wyraziły zgodę, potwierdza protokół sporządzony przez mediatora, gdy zostanie zawarta ugoda. Polubowne rozstrzygnięcie spornych kwestii należy potwierdzić na piśmie, aby nabrało mocy prawnej. Ważne są dwa dokumenty.

  1. Wniosek do sądu o zatwierdzenie ugody. Tutaj osobami podpisującymi dokument są strony sporu, które oświadczają, że doszło do zawarcia ugody i zwracają się do sądu z prośbą o jej zatwierdzenie. Jeżeli podlega ona egzekucji, sąd nadaje jej klauzulę wykonalności. Dokument jest krótki i nie wymaga opisywania szczegółów, a docelowo stanowi załącznik do protokołu.
  2. Protokół z mediacji. Całość sporządza mediator w oparciu o ustalenia zawarte w ugodzie. Protokół nie jest wnioskiem, pełni funkcję informacyjną. Kierowany do właściwego sądu, zawiera dane dotyczące dat przeprowadzonych spotkań mediacyjnych, wskazuje wnioskodawcę mediacji oraz uczestnika (czyli osobę, która na wniosek pierwszej zgodziła się na mediacje). Dokument również potwierdza zawarcie ugody.

Opcjonalnie ugodę można zamieścić w protokole, lecz wtedy dodatkowo strony składają w sądzie wniosek o zatwierdzenie ugody.

Protokoły w mediacjach przedsądowych i sądowych

Zależnie od tego, czy o przeprowadzeniu mediacji zdecydował sąd, czy strony postanowiły wybrać drogę mediacji przez złożeniem pozwu do sądu, mediatorowi sądowemu powierzana jest rola sporządzenia protokołu oraz dostarczenia go do sądu. W praktyce:

  • jeżeli spotkania mediacyjne odbyły się bez skierowania sądowego, protokół zostanie złożony w sądzie według właściwości:
  • ogólnej, czyli według miejsca zamieszkania osoby fizycznej, a w przypadku firm i podmiotów niebędących osobami fizycznymi – według miejsca ich siedziby;
  • wyłącznej, na przykład w sporach o nieruchomości sądem właściwym do złożenia protokołu jest sąd właściwy dla miejsca położenia nieruchomości; dotyczy to również między innymi dziedziczenia, zachowku, sporów ze spółdzielnią mieszkaniową;
  • wyjątek – na zgodny wniosek stron sprawa może być przekazana (ale nie musi) innemu sądowi równorzędnemu;
  • gdy strony do mediacji skierował sąd, protokół składa się w sądzie rozpoznającym sprawę; postępowanie przeprowadzane jest wtedy niezwłocznie i ma na celu zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem; zgodnie z art. 18315 § 1.Kodeksu postępowania cywilnego:
  • „Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem.”
  • „Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.”

Jeżeli ugoda jest zgodna z prawem, sąd zatwierdza ją, lecz w przypadku zastrzeżeń może odmówić zatwierdzenia ugody. Dzieję się tak w kilku przypadkach.

Brak zatwierdzenia ugody lub nadania jej klauzuli wykonalności

Takie decyzje sądu mają miejsce wyłącznie w sytuacjach, gdy wykaże sprzeczność ugody z prawem. Podobnie w przypadku niezgodności z zasadami współżycia społecznego, czyli na przykład gdyby wskutek ugody miałyby ucierpieć osoby trzecie. Ugoda nie może również zawierać sprzeczności. Dokument powinien być napisany starannie, precyzyjnie i zwięźle, dlatego współpraca z doświadczonym mediatorem sądowym pozwala mieć pewność, że w protokole nie będzie żadnych nieścisłości.

O mediatorze sądowym – bez ryzyka odrzucenia protokołu z mediacji

Spośród wielu form zawierania ugody mediacje wybierane są często jako metoda najpewniejsza, w pełni bezpieczna. Jest formą dobrowolną, co doceniają również strony, dla których mediatorem sądowym jest mecenas Urszula Zajko.

Niezależnie od przedmiotu sporu, warto wybrać mediacje i sprawdzić ich skuteczność. Ich dobrowolność przejawia się również tym, że można je przerwać w dowolnym momencie, więc dają możliwość podejmowania decyzji w trakcie mediowania. To rozwiązanie na miarę oczekiwań.