Spis treści


Nie należy traktować tej czynności jako działania skierowanego przeciwko osobie, której dotyczy.

Pijaństwo, narkomania, hazard są rodzajem zaburzeń psychicznych, które uzasadniają ubezwłasnowolnienie całkowite wówczas, gdy powodują one stan, w którym osoba nimi dotknięta nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Chodzi tu o całkowitą niemożność kierowania swoim postępowaniem, a więc działanie bez rozeznania, z wyłączoną świadomością, w stanie niepoczytalności wywołanej nałogiem.

Jeśli uzależnienie powoduje, że osoba nim dotknięta potrzebuje jedynie pomocy w prowadzeniu jej spraw, wtedy można dokonać ubezwłasnowolnienia częściowego i ustanowienia opiekuna.

Co oznacza termin ubezwłasnowolnienie częściowe?

Ustanawia się dla małżonka kuratora, który sprawuje pieczę, a gdy sąd uzna za konieczne, także go reprezentuje i zarządza majątkiem.

Kuratorem może być drugi małżonek.

Ubezwłasnowolniony częściowo małżonek ma prawny status podobny do dziecka pomiędzy 13. a 18. rokiem życia, może zatem sam dokonywać jedynie niektórych czynności prawnych, np. zakup sprzętu na raty wymaga zgody kuratora.

Osoba ubezwłasnowolniona częściowo może rozporządzać swoim zarobkiem, chyba że sąd opiekuńczy z ważnych powodów (np. przeznaczania zarobków na narkotyki, alkohol, hazard) postanowi inaczej.

Decyzja o złożeniu wniosku musi być dogłębnie rozważona i wynikać ze szczerej chęci pomocy danej osobie. Złożenie wniosku najczęściej zaostrza konflikt w rodzinie, tym bardziej godna podziwu jest odwaga współmałżonka.

Alkohol a pozew o alimenty

Przeczytaj również: Jak się rozlicza podczas podziału majątku nakłady z majątku osobistego na wspólny?

Gdzie złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie małżonka?

Do rozpatrzenia wniosku właściwy jest sąd okręgowy miejsca zamieszkania albo pobytu (gdy nie ma miejsca zamieszkania) osoby, której dotyczy wniosek.

Jak wygląda sprawa sądowa?

Osoba uzależniona powinna zostać wysłuchana przez sąd i w tym celu można zarządzić jej przymusowe sprowadzenie na rozprawę lub wysłuchać przez sędziego wyznaczonego (gdy stawiennictwo na rozprawie jest niemożliwe lub niewskazane).

  • Wysłuchanie odbywa się w obecności biegłego psychologa i ewentualnie psychiatry lub neurologa.
  • Obowiązkowe jest również przeprowadzenie badania przez biegłego lekarza psychiatrę lub neurologa, a także psychologa.

Jeżeli na podstawie opinii dwóch biegłych lekarzy sąd uzna to za niezbędne, może zarządzić oddanie osoby, której dotyczy wniosek, pod obserwację w zakładzie leczniczym na czas nie dłuższy niż 6 tygodni, a w wyjątkowych wypadkach do 3 miesięcy.

Do wniosku o ubezwłasnowolnienie należy dołączyć stosowne zaświadczenie poradni, np. leczenia uzależnień, a jeżeli takiego zaświadczenia nie dołączono, to sąd odrzuca wniosek – chyba że złożenie takiego dokumentu jest niemożliwe, bo uzależniony nigdy się nie leczył Jeśli sąd uzna wniosek za zasadny, wtedy w orzeczeniu wskazuje rodzaj oraz powód ubezwłasnowolnienia.

Po zakończeniu postępowania sąd dokonuje przekazania akt sprawy do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu ubezwłasnowolnionego w celu ustanowienia opiekuna lub kuratora i w tej sprawie prowadzone jest odrębne postępowanie.

Ubezwłasnowolnienie małżonka skutkuje powstaniem rozdzielności majątkowej z mocy prawa. Uchylenie ubezwłasnowolnienia powoduje ponowne powstanie wspólności majątkowej.


Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi

Co to jest ubezwłasnowolnienie częściowe?

Ubezwłasnowolnienie częściowe oznacza, że osoba nim dotknięta potrzebuje pomocy w prowadzeniu jej spraw, a kurator jest ustanawiany w celu reprezentacji i zarządzania majątkiem. Osoba ubezwłasnowolniona częściowo ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych.

Kto może zostać kuratorem dla małżonka?

Kuratorem może zostać drugi małżonek, który sprawuje pieczę, reprezentuje i zarządza majątkiem.

W jakim miejscu można złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie małżonka?

Wniosek o ubezwłasnowolnienie małżonka powinno się złożyć w sądzie okręgowym miejsca zamieszkania albo pobytu osoby, której dotyczy wniosek.

Jakie badania są przeprowadzane w trakcie postępowania sądowego?

Obowiązkowe jest przeprowadzenie badania przez biegłego lekarza psychiatrę lub neurologa oraz psychologa. Wysłuchanie odbywa się w obecności tych specjalistów.

Jakie są konsekwencje ubezwłasnowolnienia małżonka dla majątku wspólnego?

Ubezwłasnowolnienie małżonka skutkuje powstaniem rozdzielności majątkowej z mocy prawa. Uchylenie ubezwłasnowolnienia powoduje ponowne powstanie wspólności majątkowej.