W pierwszej części artykułu przedstawiliśmy tematykę spraw rozwodowych, w których ze względu na negatywne przesłanki sąd może oddalić powództwo. Kontynuując opisywanie tego zagadnienia przybliżymy dziś kwestie związane z małoletnimi dziećmi małżonków. Wprawdzie Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie podaje definicji dobra dziecka, lecz w jego zapisach pojawia się takie określenie. Daje to sędziom możliwość bezstronnego orzekania w stosunku do stron, głównie według zasady o niezawisłości sędziowskiej.
Jak w sprawach rozwodowych wygląda kwestia małoletnich dzieci
Gdy istnieją wyłącznie pozytywne przesłanki, podczas spraw rozwodowych kwestie dotyczące dzieci współmałżonków ograniczają się zazwyczaj do złożenia zeznań przez strony i świadka/świadków. Należy udowodnić przed sądem, że rozwiązanie małżeństwa nie przyczyni się do pogorszenia sytuacji materialnej dzieci, a także że nie ucierpi na tym ich dobro, a potrzeby materialne i niematerialne będą w pełni zaspokojone.
Powództwo może zostać oddalone, gdy podczas procesu zostaną wykazane poniższe okoliczności.
1. Sprawa dotyczy rodziny wielodzietnej
Argument taki podnoszony jest zawsze wtedy, gdy powód/powódka składa pozew i wnosi o rozwód, gdzie rzeczywistą motywacją jest chęć uchylenia się od obowiązku wychowywania dzieci. Sam obowiązek alimentacyjny nie będzie wystarczającym zaspokojeniem potrzeb dzieci. Znaczenie ma realne uczestnictwo w życiu małoletnich i funkcjonowanie rodziny jako całości.
2. Gdy rozwód oznaczałby znaczne osłabienie więzi z rodzicem
Dotyczy to celowego utrudniania kontaktów z dzieckiem przez jednego ze współmałżonków. Jeżeli zamieszkaniu z tylko jednym z rodziców miałoby towarzyszyć osłabienie relacji i takie motywacje zostaną wykazane podczas procesu, sąd może oddalić powództwo. Przy czym, tak jak powyżej, musiałoby to być zamierzone przez stronę składającą pozew.
3. Jeżeli dziecko ze względu na chorobę wymaga opieki i pomocy
Tutaj także dobro dziecka jest priorytetem. Wspólna opieka nad małoletnimi dziećmi jest mniejszym obciążeniem w przypadku ich chorób lub kalectwa niż samodzielne pełnienie wszystkich codziennych obowiązków. To oczywistość, którą również należy uwzględnić. Co więcej, w takich okolicznościach powództwo może być oddalone również w przypadku dziecka pełnoletniego.
Przeczytaj również: Prawnik zamiast stron na rozwodzie
Ochrona na podstawie ogólnych zasad współżycia społecznego
W sprawach rozwodowych często pojawia się kwestia zasad współżycia społecznego. Jeżeli orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z tymi zasadami, sąd może oddalić powództwo. Mając świadomość, o jakich zasadach mowa, można przynajmniej po części określić prawdopodobny przebieg procesu sądowego.
Przede wszystkim jest to klauzula generalna, czyli niedookreślona i pozostawiająca pewną swobodę w interpretowaniu. Sędziowie mając swobodę decyzyjną kierują się jednak wyłącznie dobrem stron lub osób związanych z danym procesem sądowym, w tym przypadku – dobrem dzieci. Ponieważ nie ma możliwości skatalogowania tych zasad w jednym dokumencie, znaczenie mają poniższe kwestie.
- Normy moralne – sposób postępowania wynikający ze zbioru zasad, określających (w dużym uproszczeniu), co jest dobre, a co złe; w tym kontekście pojawia się również często pojęcie etyki, ponieważ zachowania i decyzje dotyczące dzieci powinny być etyczne.
- Zasady obyczajowe – obowiązują w danym środowisku, społeczeństwie czy kraju. Określają one wzory zachowań i chociaż ich nieprzestrzeganie nie jest karalne, spotyka się z napiętnowaniem. Mowa tutaj na przykład o sytuacji, gdy rozwodu żąda rodzic, po którego odejściu dzieci będą żyć w niedostatku, pogorszą się znacznie ich warunki bytowe.
- Zasady humanitaryzmu – gdy mowa o dzieciach, dotyczą głównie wyrozumiałości, szacunku wobec nieletnich, zrozumienia ich potrzeb i chęci oszczędzenia ewentualnych cierpień.
Niemniej jednak każdą sprawę i właściwości każdej rodziny należy rozpatrywać indywidualnie, a mediacje przedsądowe lub pierwsza rozprawa bywają początkiem dłuższego procesu.
Pomoc adwokata w sprawach rozwodowych
Rozwody to jedna z dziedzin, w których specjalizuje się kancelaria mecenas Urszuli Zajko. Na podstawie doświadczeń Klientów z Białegostoku oraz innych miast wiemy, jak ważne jest rzetelne przygotowanie stron pod kątem rozpraw w danym procesie, niezależnie od tego, czy reprezentujemy powódkę/powoda, czy osobę pozwaną. Poznając dokładnie historię danej rodziny oraz wychowywanych w niej dzieci, można sporządzić pozew, który będzie zawierał wszystkie niezbędne informacje. Jeżeli natomiast jesteście Państwo stroną pozwaną – można przygotować w formie pisemnej odpowiedź na pozew, która również często przyczynia się do skrócenia przewodu sądowego.