Spis treści


Decyzja o rozwodzie zmienia życie współmałżonków i dzieci, ma wpływ na życie całe rodziny. Zasadnicze kwestie opisaliśmy w artykule Pozew o rozwód czy pozew o separację? cz. 1 – separacja i cz. 2 – rozwód. W tym momencie przechodzimy do omówienia tego, jak wygląda postępowanie rozwodowe bez orzekania o winie.

Tryb odstępowania o orzekaniu o winie w czasie rozwodu

W czasie postępowania rozwodowego ustalane jest, kto jednoznacznie ponosi winę za niepowodzenie małżeństwa.

Możliwe są trzy sytuacje:

  • brak winy małżonków (sprawy bez orzekania o winie),
  • wina jednego z małżonków (sprawy z orzeczeniem o winie – omawiamy to w artykule Kiedy domagać się rozwodu z orzeczeniem o winie?),
  • wina obojga małżonków.

Sąd może zaniechać orzekania o tym, który z małżonków winny jest rozpadu pożycia małżeńskiego, tylko jeśli obie strony złożą zgodny wniosek w tej sprawie. W takiej sytuacji, na podstawie art. 57, par. 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, sąd orzeknie, że żaden z małżonków nie ponowi winy za rozwód.

Konsekwencje prawne braku orzeczenia o winie przy rozwodzie

Przy braku orzeczenia o winie należy liczyć się z reperkusjami w sferze finansowej:

  • podziałem kosztów procesowych, na których wysokość wpłynie na przykład konieczność powołania biegłych;
  • obowiązkiem płacenia alimentów mniej zarabiającej stronie tylko przez 5 lat po rozwodzie.

Zalety rozwodu bez orzekania o winie

Obecnie jest są to najszybciej przebiegające rozwody. Orzeczenie może zapaść już na pierwszej rozprawie, pod warunkiem, że obie strony zgadzają się na takie rozwiązanie. Pewne komplikacje niosą ze sobą kwestie: opieki nad dzieckiem, alimentów, podziału majątku – o ile małżonkowie sami nie dojdą do kompromisu.

Czego się spodziewać na sali sądowej?

Wizyta w sądzie należy do stresujących sytuacji, dlatego pokrótce wyjaśnimy przebieg sprawy rozwodowej.

Na korytarzu sądowym czeka się na wywołanie swojej sprawy. To moment na przygotowanie dowodu osobistego i wyłączenie telefonu.

W sali znajdować się będzie: trzech sędziów – po środku sędzia przewodniczący, po jego bokach sędziowie ławnicy, strona pozwana i pozywająca z pełnomocnikami, jeśli korzystają z pomocy adwokatów. Sprawy tego typu rozpatruje się bez udziału publiczności. Wyjątek stanowią mężowie zaufania, w charakterze których mogą zostać wpuszczeni na salę bliscy wspierający stronę – krewni lub niespokrewnieni. Są oni obserwatorami bez prawa głosu.

W czasie pierwszej rozprawy padają pytania dotyczące tego, od kiedy nie jest prowadzone wspólne gospodarstwo, jaka jest sytuacja dzieci, czy istnieje możliwość naprawy sytuacji w małżeństwie. Sąd zaproponuje też udział w mediacjach – o tej instytucji piszemy w innym miejscu na naszym blogu we wpisie Zasady dobrych mediacji cz. 1 oraz zasady dobrych mediacji cz. 2.

postępowanie przy orzekaniu o winie w czasie rozwodu

Przeczytaj również: Z praktyki adwokata: Pozew o rozwód czy pozew o separację? (cz. 1 – separacja)

Przesłuchanie świadków – adwokat ma swoje prawa

Później następuje przesłuchanie świadków – może się ono odbyć już na pierwszej rozprawie, ale nie musi, nie ma tu reguły. Najpierw przesłuchiwani – przez sędziego i obie strony – są świadkowie strony powodowej, później strony pozwanej. Po przesłuchaniu opuszczają oni salę. To, ilu świadków zostało powołanych, decyduje o ilości rozpraw potrzebnych do ich przesłuchania.

W następnej kolejności przesłuchiwane są strony postępowania: najpierw powód, później pozwany, przedstawiające swoją perspektywę. Wyrok zapada na ostatniej rozprawie. Może się też zdarzyć, że sędzia odroczy go na okres dwóch tygodni w ramach publikacji wyroku.

Obecność stron w czasie ogłaszania wyroku nie jest obowiązkowa. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek o dostarczenie wyroku do domu, ponieważ nie zostanie on wysłany pocztą automatycznie.

Adwokat wspiera klienta na sali sądowej

Strony, biorące udział w postępowaniu rozwodowym, nie są zobowiązane do korzystania z pomocy adwokata występującego w roli pełnomocnika. Dobrze jednak mieć obok siebie w sali rozpraw kogoś, kto dobrze orientuje się w kwestiach prawnych i działaniu systemu sądowniczego. To może wiele spraw ułatwić i pozwala uniknąć uchybień, wpływających na wydłużenie procesu bądź jego przebieg. Wielu białostoczan skorzystało już z pomocy kancelarii adwokata Urszuli Zajko, do czego zachęcamy również tych z Państwa, którym zależy na sprawnym przebiegu sprawy rozwodowej.


Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi

Jakie są możliwe sytuacje podczas ustalania winy w postępowaniu rozwodowym?

Możliwe są trzy sytuacje: brak winy małżonków, wina jednego z małżonków i wina obojga małżonków. Sąd może zaniechać orzekania o winie, jeśli obie strony złożą zgodny wniosek.

Jakie są konsekwencje prawne braku orzeczenia o winie przy rozwodzie?

Konsekwencje obejmują podział kosztów procesowych i obowiązek płacenia alimentów mniej zarabiającej stronie tylko przez 5 lat po rozwodzie.

Czy rozwód bez orzekania o winie może zostać szybko zakończony?

Tak, rozwody bez orzekania o winie są obecnie najbardziej ekspedytywnymi, a orzeczenie może zapaść już na pierwszej rozprawie, jeśli obie strony się na to zgadzają.

Czego można się spodziewać podczas pierwszej rozprawy sądowej?

Na pierwszej rozprawie padają pytania dotyczące sytuacji małżeńskiej, sytuacji dzieci i możliwości naprawy małżeństwa. Sąd może także zaproponować mediacje, a świadkowie są przesłuchiwani.

Czy strony są zobowiązane do korzystania z pomocy adwokata w postępowaniu rozwodowym?

Nie, strony nie są zobowiązane do korzystania z pomocy adwokata, ale jego obecność może ułatwić sprawę i uniknąć uchybień, wpływających na przebieg procesu.