W artykule Kiedy zdecydować się na rozwód bez orzekania o winie? omówiliśmy w zasadzie najbardziej komfortową sytuację, kiedy obie strony zgodnie decydują się na zaniechanie dochodzenia tego, kto jest winny rozpadu pożycia, czego konsekwencją jest szybkie uzyskanie rozwodu. Z praktyki naszej białostockiej kancelarii wynika, że trudniejsze i dla stron biorących udział w sprawie, i ze względu na rozmaite komplikacje społeczno-obyczajowe, a także finansowe, pojawiające się w czasie procesu, są sprawy, w których dochodzi się orzeczenia o winie.

Przesłanki pozytywne i negatywne w procesach rozwodowych z orzekaniem o winie

O winie mówi się wtedy, kiedy dochodzi do naruszenia czy rażącego zaniedbania obowiązków określanych w kodeksie opiekuńczym i wychowawczym oraz powszechnych zasad społecznego współżycia. Pod uwagę bierze się także obowiązek wierności i wzajemnej pomocy w różnych sferach codziennego życia. Kiedy więc sąd orzeknie winę?

Aby wina któregoś z małżonków została uznana, sąd musi stwierdzić zaistnienie przesłanek pozytywnych, do których należą okoliczności, będące podstawą rozpadu pożycia małżeńskiego. Zalicza się do nich: zdradę, fizyczną i psychiczną przemoc oraz agresywne zachowania wobec współmałżonka czy innych członków rodziny, nałogi, niezaspokajanie potrzeb rodziny, uchylanie się od pracy dającej środki na pokrywanie kosztów utrzymania domu.

Dodatkowo sąd ustala, czy nie występują żadne przesłanki negatywne, świadczące o istnieniu bliskich relacji między małżonkami. Nie zalicza się natomiast do nich niezgody na rozwód wyrażonej przez jedną ze stron. Wnikliwie badane są motywy postępowania małżonków, dlatego brak takiej zgody nie jest przeszkodą w uzyskaniu rozwodu.

Ustalenie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego

W toku postępowania sąd może orzec, że winnym rozkładu związku małżeńskiego jest:

  • jeden z małżonków,
  • oboje małżonkowie.

Jeśli ustalone zostanie, że winne są obie strony, sąd nie będzie dochodził tego, kto zawinił bardziej, częściej naruszał zasady współżycia małżeńskiego, co jest zgodne ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, który w orzeczeniu wydanym 24 maja 2005 roku (sygn. sprawy V CK 646/04), uznał, że w sytuacji, kiedy druga strona nawet w niewielkim stopniu przyczyniła się do rozkładu pożycia, nie może zostać orzeczona wina jednostronna.

Dowody w sprawie rozwodowej z ustaleniem winnego rozpadu pożycia małżeńskiego

Aby wina mogła być orzeczona, musi zostać udowodniona. Dowody mogą mieć charakter:

  • praktyczny – są to wszelkiego typu dokumenty, obdukcje lekarskie, zeznania rodziny, sąsiadów,
  • rachunki – wyciągi z konta bankowego, karty kredytowej,
  • akty komunikacji – sms-y, e-maile, rozmowy na Facebooku.

Dopuszczalne przez sąd wszelkie dowody, które uprawdopodobniają wersję wydarzeń podawaną przez stronę.

Reperkusje prawne wynikające o orzeczenia o winie w sprawie rozwodowej

Jeśli wina zostanie orzeczona, oznacza to, że winny rozpadu małżeństwa:

  • zostanie obarczony obowiązkiem alimentacyjnym w stosunku do małżonka (nawet jeśli pozostaje on w dobrej sytuacji finansowej) i dzieci – nawet dożywotnio,
  • poniesie koszty procesowe.

Sprawy tego typu trwają dłużej i wymagają większych nakładów finansowych, ponieważ konieczne może być powołanie biegłego – na przykład szacującego wartość majątku podlegającego podziałowi.

Przeczytaj również: Kiedy zdecydować się na rozwód bez orzekania o winie?

Współpracuj z prawnikiem, jeśli domagasz się orzeczenia o winie w sprawie rozwodowej

Bardzo możliwe, że w trakcie takiej sprawy pojawia się okoliczności nieprzewidziane, wcześniej nieznane, wobec których trudno będzie się ustosunkować w emocjach towarzyszących rozwodowi. Adwokat Urszula Zajko prowadzi kancelarię w Białymstoku i pomaga przejść cały proces postępowania przed sądem. Decyzje podejmowane w toku postępowania rozwodowego mogą mieć daleko idące czy nieodwracalne skutki, dlatego warto je skonsultować z profesjonalistą.