Skala problemu niepłacenia alimentów na dzieci po rozwodzie rodziców sprawia, że piecza naprzemienna może być brana pod uwagę jako rodzaj skutecznego rozwiązania. Chociaż sam termin pieczy naprzemiennej w obecnym rozumieniu nie występuje w prawie rodzinnym, polskie orzecznictwo niejednokrotnie dotyczy wyroków o takim sposobie sprawowania opieki nad dziećmi. Najczęściej dziecko lub dzieci mieszkają przez dwa tygodnie na przemian z każdym z rodziców, lecz nie jest to regułą. I nawet, gdy podział czasu jest równy, kwestie alimentacyjne zawsze są rozstrzygane indywidualnie.
Obowiązek alimentacyjny w prawie rodzinnym
Dział III Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego to zapisy ustawy dotyczące alimentów na dziecko pełnoletnie i niepełnoletnie. Mają one zastosowanie przede wszystkim wtedy, gdy wyrok rozwodowy stanowi o przyznaniu opieki nad dziećmi jednemu z rodziców. Prawu rodzinnemu warto jednak przyjrzeć się uważniej, kiedy jedna ze stron lub obie strony wnoszą o ustalenie pieczy naprzemiennej. Chociaż ustawodawca nie stworzył osobnych przepisów na taką okoliczność, sądy orzekają tę formę opieki, jeżeli uznają to za zasadne. W wyroku regulowana jest również kwestia alimentów.
Teoretycznie jeżeli dziecko lub dzieci przebywają przez taki sam okres z każdym z rodziców, alimentów nie powinna płacić żadna ze stron, ponieważ łoży na utrzymanie dzieci podczas opieki nad nimi. W praktyce może to jednak wyglądać jak poniżej.
- Nierówne okresy wykonywania pieczy naprzemiennej – zależnie od okoliczności oraz od treści pozwu, sąd może zdecydować o tym, że czas zamieszkiwania z ojcem będzie inny niż z matką, na przykład w stosunku 3 tygodnie do 2 tygodni. Zasadne jest wtedy wnioskowanie o alimenty na rzecz rodzica, który sprawuje pieczę przez dłuższy okres.
- Różnice w wysokości dochodów oraz statusie majątkowym stron – także przy równych okresach pieczy naprzemiennej możliwe jest uzyskanie świadczenia od strony bardziej zamożnej. Priorytet stanowią bieżące podstawowe potrzeby dzieci, więc gdy jeden z rodziców nie ma możliwości pełnego ich zaspokojenia, można wnosić o przyznanie alimentów w określonej wysokości.
- Nastąpiło nagłe pogorszenie sytuacji materialnej jednej ze stron – dotyczy to przede wszystkim utraty pracy wskutek ogłoszenia upadłości przez pracodawcę, likwidacji danego stanowiska pracy. Podobnie w przypadku wystąpienia chorób, które wymagają zakupu kosztownych leków, lecz nie wykluczają możliwości dalszej opieki nad dziećmi.
Biorąc pod uwagę aspekty prawne oraz prawdopodobny tok postępowania w danej sprawie warto odpowiednio przygotować pozew, a gdy jesteście Państwo stroną pozwaną, sporządzić odpowiedź, która będzie zawierać rzetelną argumentację.
Oddalenie powództwa o alimenty
Tak w procesie rozwodowym, jak również po orzeczeniu rozwodu każda ze stron może wnosić o zasądzenie alimentów w określonej wysokości. Dla rozpoznania sprawy będzie mieć znaczenie treść uzasadnienia, zatem przygotowując pozew należy dokładnie przedstawić aktualną sytuację.
Sąd bierze pod uwagę usprawiedliwione potrzeby, dlatego należy rozważyć listę tych potrzeb. Wiele z nich, na przykład drogi sprzęt elektroniczny, częste wycieczki zagraniczne czy nadmiar odpłatnych zajęć dodatkowych może być uznane za zbędne, zwłaszcza w przypadku młodszych dzieci. Wszelkie wątpliwości warto skonsultować z doświadczonym prawnikiem. Fachową pomocą w sprawach rodzinnych od lat służy kancelaria mecenas Urszuli Zajko.
Prawo rodzinne a dzieci pełnoletnie
Na mocy prawa rodzinnego wydawane są również wyroki w sprawie opieki naprzemiennej nad dziećmi pełnoletnimi. Świadczenie może zostać zmniejszone lub zniesione na mocy wyroku sądowego między innymi w sytuacji, gdy dziecko takie otrzymuje stypendium naukowe; podobnie, gdy pełnoletnie dziecko ma pracę i pobiera z jej tytułu wynagrodzenie.
